Wpisy

Opublikowane w

Odwołanie i zwrot darowizny między małżonkami

Odwołanie i zwrot darowizny między małżonkami

Odwołanie i zwrot darowizny między małżonkami .
Stosownie do art.  898.  §  1 Darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności.

 

W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, iż znamion rażącej niewdzięczności  wyczerpują zachowania, które muszą być uznane za wysoce niewłaściwe i krzywdzące darczyńcę. Czynami świadczącymi o rażącej niewdzięczności obdarowanego może być też naruszenie przez obdarowanego spoczywających na nim obowiązków rodzinnych łączących go z darczyńcą.

W sytuacji gdy przedmiot darowizny wchodzi do majątku osobistego darczyńcy i obdarowanego, sytuacja prawna jest prosta. Prosta jest również sytuacja, gdy odwołanie darowizny następuje w stosunku do obojga obdarowanych, co do których nieruchomość weszła do ich majątku wspólnego  lub gdy darowiznę odwołują obaj darczyńcy, których nieruchomość wchodziła do ich majątku wspólnego.

Co w sytuacji gdy darowizna jest dokonana do majątku wspólnego darczyńców lub obdarowanych? Odwołanie i zwrot darowizny między małżonkami.

Komplikacje następują gdy przedmiot darowizny wchodzi do majątku wspólnego darczyńców, bądź obdarowanych, a rażącej niewdzięczności dopuszcza się tylko jeden z małżonków lub rażąca niewdzięczność występuje tylko w stosunku do jednego z darczyńców. Tego typu sytuacje były przedmiotem stanu faktycznego zawisłego przed Sądem Najwyższym. I tak:

a) w sytuacji gdy darowizna została dokonana na rzecz małżonków i przedmiot darowizny wszedł do ich majątku wspólnego, nie stoi to na przeszkodzie odwołania darowizny w stosunku do jednego małżonka, który okazał się rażąco niewdzięczny. 

W takim wypadku uważa się, że z chwilą skutecznego odwołania darowizny rzecz darowana przestała wchodzić do majątku wspólnego. Udział w niej małżonka, w stosunku do którego darowizna nie została odwołana staje się jego majątkiem odrębnym.

b) w sytuacji, gdy przedmiot darowizny wchodził w skład majątku wspólnego darczyńców, orzecznictwo przyjmuje, że darowizna przedmiotu majątkowego objętego wspólnością ustawową dokonana przez oboje małżonków może być w razie rażącej niewdzięczności obdarowanego w stosunku do jednego z darczyńców skutecznie przez niego odwołana także wówczas, gdy darczyńcy nadal pozostają we wspólności ustawowej. Darczyńcy odwołującemu darowiznę w tych okolicznościach przysługuje legitymacja do wystąpienia z powództwem o zwrot przedmiotu darowizny w odpowiedniej części. 

Taki zwrócony udział wchodzi w takim przypadku do majątku odrębnego darczyńcy.  Oznaczać to będzie możliwość domagania się zwrotu udziału 1/2 części do majątku osobistego.

Co w sytuacji, gdy darowizna jest dokonywana z majątku wspólnego do majątku osobistego małżonka? Odwołanie i zwrot darowizny między małżonkami.

Gdy darowizna nieruchomości objętej wspólnością ustawową jest dokonywana przez obojga małżonków do majątku odrębnego jednego z małżonków, drugiemu małżonkowi, co do którego obdarowany dopuścił się rażącej niewdzięczności, przysługuje roszczenie o przeniesienie całego przedmiotu darowizny do majątku wspólnego. (Tak  wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach – I Wydział Cywilny z dnia 1 lutego 2018 r. I ACa 820/17)

Opublikowane w

Zdrada – nie zawsze podstawą do orzeczenia rozwodu z winą

Zdrada czy stanowi podstawę orzeczenia o wyłącznej winie rozwodu.

Zdrada – nie zawsze podstawą do orzeczenia rozwodu z winą.

Zdrada – nie zawsze podstawą do orzeczenia rozwodu z winą. Brak wierności, co do zasady stanowi jedną z podstawowych przyczyn rozwodu z ustaleniem winy małżonka, który zdrady się dopuścił.

Jednakże, pomimo dopuszczenia się zdrady, może zdarzyć się tak, że Sąd w trakcie trwania procesu nie orzeknie o wyłącznej winie małżonka.

Gdy między stronami występowały nieporozumienia, które powodowały oddalanie się od siebie, izolowanie się jednego z małżonków na skutek zachowania drugiego, konflikt w sferze zaspakajania potrzeb emocjonalnych,  brak porozumienia w sferze ekonomicznej, kiedy małżonek, który nie dopuścił się zdrady np. powodował swoim zachowaniem poczucie nieprzydatności drugiego, stawiał zbyt wysokie wymagania, oskarżał bezpodstawnie, może okazać się, że dojdzie do orzeczenia o obopólnej winie za rozkład pożycia małżeńskiego – i do takiego wyroku doszło mi.in. w sprawie SN III CKN 128/98.

Przy ocenie, czy strona przyczyniła się do rozkładu pożycia małżeńskiego, nie można pomijać postępowania małżonka, który rozkład zapoczątkował. (Tak orzeczenie SN z 10 września 1957 r., I CR 1121/56, OSN z 1959 r., z. 3, poz. 72).

Nawet małżonek, który dopuścił się cudzołóstwa, nie może być uznany za wyłącznie winnego rozkładu, jeżeli poprzednio rozkład ten nastąpił już z innych przyczyn, a zwłaszcza zachowania się małżonka (orzeczenie SN z 19 września 1949, NP z 1950 r., nr 3, s. 61).

Podstawą przyjęcia winy małżonka jest ustalenie, że jego zachowanie przyczyniło się do powstania lub pogłębienia rozkładu. Obojętne natomiast ze stanowiska oceny winy jest to, który z małżonków przyczynił się w większym lub mniejszym stopniu. Ocena stopnia winy może znaleźć wyraz w uzasadnieniu wyroku. (Tak orzeczenie SN z 17 września 1957 r., I CR 913/56, RPEiS z 1959 r., nr 1, s. 335).

W tym miejscu jedynie wskażę, że w polskim prawie rodzinnym nie występuje zasada miarkowania stopnia winy.  Podstawą przyjęcia takiej winy małżonka jest ustalenie, że jego zachowanie przyczyniło się do powstania lub pogłębienia rozkładu. Obojętne natomiast ze stanowiska oceny winy jest to, w jakim stopniu każde z małżonków przyczyniło się do tego. Oznacza to, że nierówny stopień winy małżonków nie stanowi przeszkody do uznania ich współwinnymi rozkładu pożycia. Małżonek, który zawinił powstania jednej z wielu przyczyn rozkładu, musi być uznany za współwinnego. Chociażby drugi małżonek dopuścił się wielu i to cięższych przewinień. (Por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2000 roku, sygn.. akt V CKN 323/00, publ. LEX).  

Jeśli zatem w małżeństwie występowały poważne problemy, za które odpowiedzialność ponoszą oboje małżonkowie. To przy wykazaniu, że stanowiły one początek rozkładu pożycia małżeńskiego późniejsza zadania jednego z małżonków, nie zawsze będzie stanowić przesłankę do orzeczenia. o wyłącznej winie małżonka który tej zdrady się dopuścił.

Podsumowanie

Zdrada – nie zawsze podstawą do orzeczenia rozwodu z winą. Odpowiadając na to pytanie zdrada może nie stanowić podstawy orzeczenia o wyłącznej winie rozwodu.

Opublikowane w

Podział majątku

Majątek małżonków (podział majątku) składa się z dwóch części:

Czym jest majątek wspólny małżonków?

  • majątku wspólnego,
  • majątku osobistego.

Podziałowi po rozwodzie podlega zasadniczo majątek wspólny.

Przy podziale majątku prowadzone są jednak rozliczenia dotyczące majątku osobistego -małżonkowie powinni zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na majątek osobisty. Dodatkowo, możliwe jest żądanie zwrotu wydatków i nakładów poczynionych z majątku osobistego na majątek wspólny.

Majątek wspólny

Wspólny majątek małżonków co do zasady powstaje w chwili zawarcia związku małżeńskiego z mocy prawa.

Majątek małżonków to przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności majątkowej ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Natomiast przez przedmioty majątkowe należy rozumieć własność i inne prawa majątkowe.

Do majątku wspólnego należą w szczególności:

  1. pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
  2. dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,
  3. środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków,
  4. kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Ponadto do majątku wspólnego należą przedmioty zwykłego urządzenia domowego służące do użytku obojga małżonków również, gdy zostały nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę. Oczywiście spadkodawca lub darczyńca może postanowić inaczej.

Majątek osobisty każdego z małżonków

Zgodnie z art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

  1. przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,
  2. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił,
  3. prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,
  4. przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków (np. okulary korekcyjne, biżuteria).
  5. prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie (np. służebność osobista).
  6. przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,
  7. wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków,
  8. przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków,
  9. prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy,
  10. przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Majątek osobisty nie podlega podziałowi po rozwodzie. Rozliczeniu podlegają natomiast nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny oraz z majątku wspólnego na majątek osobisty.

Sposoby podziału majątku wspólnego

Istnieją dwa sposoby podziału majątku po rozwodzie:

  1. umowny podział majątku, oraz
  2. sądowy podział majątku.

Umowny podział majątku wspólnego

Umowny podział majątku może nastąpić na skutek zawarcia umowy.

W przypadku dokonywania umownego podziału majątku po rozwodzie możliwe jest podzielenie majątku w całości albo dokonanie podziału częściowego.

Umowa dotycząca podziału majątku może być zawarta w dowolnej formie. Wymóg zachowania formy szczególnej może nastąpić także w innych przypadkach np. gdy w skład majątku wspólnego małżonków wchodzi nieruchomość, to umowa powinna być sporządzona w formie aktu notarialnego. 

Sądowy podział majątku po rozwodzie

Jeśli małżonkowie nie mogą porozumieć się w kwestii podziału majątku wspólnego, to każdy z nich może wystąpić do sądu o taki podział.

Wniosek o podział majątku wspólnego wnosi się do sądu rejonowego miejsca położenia rzeczy.

Na żądanie uczestnika postępowania sąd może przekazać sprawę sądowi rejonowemu, w którego okręgu znajduje się majątek wspólny lub jego znaczna część albo sądowi, w którego okręgu mieszkają wszyscy uczestnicy.

Opłata sądowa za wniesienie wniosku o podział majątku wynosi 1000 złotych a jeżeli zgodny plan podziału to opłata sądowa wynosi 300 złotych.

Ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym

Zasadniczo majątek wspólny małżonków dzieli się po połowie. Jednak jest możliwe ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym, tj. z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. 

Podział majątku po rozwodzie w Kielcach? Jako radca prawny prowadzący sprawy o podział majątku w Kielcach mogę Ci pomóc!

Nasza Kancelaria radcowska w Kielcach specjalizuje w sprawach o podział majątku wspólnego. Dzięki temu jest w stanie doradzić w zakresie podziału majątku wspólnego po rozwodzie.

Opublikowane w

Rozwód a dziedziczenie.

Dziedziczenie a rozwód. Czy małżonek po rozwodzie dochodzi do dziedziczenia?

Dziedziczenie a rozwód. Zasadą w prawie polskim jest, że po rozwodzie nie dziedziczymy po małżonku. Ta zasada dotyczy też separacji.

Także co ważne takiemu byłemu małżonkowi (zarówno w przypadku rozwodu jak i separacji) nie przysługuje prawo do zachowku. Chociaż może być od tego wyjątek w przypadku dokonania darowizny na rzecz drugiego małżonka.

Czyli, gdy umiera były małżonek, to ze spadku nic się nie należy drugiemu małżonkowi.

Faktyczna separacja

Jeśli małżonkowie żyją w rozłączeniu, są w tzw. faktycznej separacji, ale nie maja orzeczonego rozwodu lub separacji, wówczas w przypadku śmierci jednego z nich, drugi małżonek dziedziczy po zmarłym. Nie do końca w takiej sytuacji jest skuteczne sporządzenie testamentu, w którym wyłączony od dziedziczenia zostanie drugi małżonek, ponieważ taki małżonek ma prawo dochodzenia zachowku.

Jeśli potrzebujesz porady prawnej w swojej indywidualnej sprawie, proszę o kontakt z Kancelarią.

 

Opublikowane w

ROZWÓD -jakie przesłanki należy spełnić aby Sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód ?

ROZWÓD -jakie przesłanki należy spełnić aby Sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód ?

Kodeks rodzinny i opiekuńczy w art. 56 wskazuje, że koniecznym i zarazem podstawowym warunkiem dopuszczalności orzekania o rozwiązaniu małżeństwa przez rozwód jest wystąpienie zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego pomiędzy małżonkami.

Zgoda małżonków na rozwód bez ziszczenia się powyższej przesłanki nie stanowi podstawy orzekania o rozwodzie przez Sąd. Również okoliczności takie jak zdrada, przemoc, alkoholizm, hazard, narkomania i wiele innych, w sytuacji gdy nie wystąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego nie mogą stanowić gwarancji orzeczenia rozwodu. Sąd ma obowiązek zbadania czy te elementy wystąpiły.

A co to jest ten trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego?

Rozkład pożycia zostaje uznany za zupełny, jeśli uległy zerwaniu wszelkie więzy między małżonkami: duchowe, fizyczne i gospodarcze. Najbardziej oczywista jest sytuacja, gdy jeden z małżonków wyprowadził się i rozpoczął nowe życie.

Oczywiście przesłanka te będzie spełniona również przy wspólnym zamieszkiwaniu małżonków ? istnieją bowiem sytuacje, że małżonkowie nie mają możliwości wyprowadzenia się. W tej kwestii stanowisko orzecznicze jest ugruntowane, stwierdza się bowiem, że taka okoliczność jest jedynie wynikiem sytuacji ekonomicznej małżonków.

Badanie trwałości rozkładu polega na ocenie przez Sąd, czy zgodnie z doświadczeniem życiowym można rozsądnie oczekiwać, iż małżonkowie podejmą wspólne pożycie. Z reguły wymagane jest, by rozkład trwał od dłuższego czasu. Znaleźć można orzeczenia sądów o minimalnym okresie związanym z ustaniem pożycia określany jako minimum 6 miesięcy.

NEGATYWNE PRZESŁANKI ROZWODU, czyli sytuacje, w których Sąd nie rozwiąże małżeństwa przez rozwód:

W wytycznych wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej w zakresie stosowania przepisów art. 56 oraz 58 kro, zawartych w uchwale z 18.03.1968 r., III CZP 70/66.  SN wskazał na następujące kryteria pozwalające stwierdzić istnienie negatywnej przesłanki rozwodu, jaką stanowi dobro wspólnych małoletnich dzieci:

1) należy rozważyć, czy rozwód nie spowoduje osłabienia więzi z dziećmi tego z małżonków, przy którym dzieci nie pozostaną, w stopniu mogącym ujemnie wpłynąć na wykonywanie jego obowiązków rodzicielskich;

2) jeżeli rozwód dotyczyć ma małżeństwa wielodzietnego, w którym obowiązek utrzymania i wychowania małoletnich dzieci w pełni wyczerpuje możliwości zarobkowe i majątkowe małżonków, to wzgląd na dobro tych dzieci może przemawiać przeciwko orzeczeniu rozwodu i otworzeniu w ten sposób ich rodzicom możliwości założenia nowej rodziny;

3) orzeczenie rozwodu doprowadzi do zaspokajania potrzeb materialnych i moralnych w mniejszym stopniu niż obecnie;

4) orzeczenie rozwodu pogłębi konflikt co do wychowywania dzieci.

 

Ponadto negatywnymi przesłankami do orzeczenia rozwodu są sytuacje gdzie:

– rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, a drugi małżonek nie wyraził zgody na rozwód i jego odmowa nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego,

– orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, np. w sytuacji, gdy jeden z małżonków jest ciężko chory i nie ma kto się nim zaopiekować.

Opłata sądowa za wniesiecie pozwu to 600 zł.

Facebook